Równowaga PEH, czyli zasady świadomej pielęgnacji włosów
Marzysz o zdrowych, gęstych i lśniących włosach? Mamy dobrą wiadomość - to marzenie możesz spełnić stosując odpowiednie kosmetyki. Kluczem jest równowaga PEH włosów. Co kryje się pod tym tajemniczym pojęciem? Jak wdrożyć taką świadomą pielęgnację w życie? I jak sprawdzić, które kosmetyki do włosów będą odpowiednie? Ten artykuł rozwieje Twoje wątpliwości!
Równowaga PEH - co to jest?
Skrót PEH oznacza proteiny, emolienty i humektanty, czyli 3 podstawowe składniki, których potrzebują nasze włosy. Powinny być one dostarczane w odpowiednich proporcjach, które określa się właśnie jako równowaga PEH.
Zatem, aby cieszyć się gęstymi i zdrowymi włosami wystarczy zapewnić im wszystkie te 3 składniki w równych ilościach? Nie do końca. Proporcje protein, emolientów i humektantów dobiera się m.in. do porowatości włosów, ich kondycji i potrzeb oraz indywidualnych upodobań. Niestety nie ma jednej sprawdzonej ilości tych składników, która zadziała dobrze u każdego. Jedyną drogą jest tutaj testowanie różnych wariantów. Na szczęście dzięki uważnej obserwacji swoich włosów dość szybko będziesz w stanie zauważyć, które składniki wpływają zbawiennie na ich kondycję, a z którymi lubią się trochę mniej.
Proteiny, emolienty, humektanty - rola poszczególnych składników
Każda z tych grup substancji charakteryzuje się innymi właściwościami. Z zasady działanie protein równoważymy działaniem humektantów i na odwrót. Dopełnieniem pielęgnacji są emolienty, które wygładzają włosy i zabezpieczają je przed działaniem czynników zewnętrznych. Wiedza na temat działania protein, emolientów i humektantów pozwala świadomie obserwować stan włosów i rozpoznać, których składników w danym momencie potrzebują, a których dostały już wystarczająco dużo.
Proteiny
Proteiny to białka, które są podstawowym budulcem włosów. Odpowiadają za regenerację - wypełniają wszelkie mikroubytki w strukturze włosa, dzięki czemu kosmyki stają się gładkie i lśniące. Nadają im również objętości. Wśród protein wyróżniamy te pochodzenia zwierzęcego i roślinnego - z reguły proteiny roślinne działają nieco delikatniej.
➤ O niedoborze protein może świadczyć brak objętości, oklapnięcie włosów, a także zbijanie pasm w tzw. strączki. Jeśli masz włosy kręcone, niedobór protein może objawiać się słabszym skrętem kosmyków.
➤ Z kolei nadmiar protein objawia się przeważnie plątaniem i puszeniem włosów. Mogą być one też sztywne i "szeleszczące" przy dotyku.
Emolienty
Tą nazwą określane są zarówno składniki produktów, jak i same kosmetyki. Wykazują one działanie natłuszczające, zabezpieczają kosmyki przed utratą wody i czynnikami zewnętrznymi. Sprawiają, że włosy są miękkie, gładkie, elastyczne i dociążone. Są pomocne w walce z puszeniem.
Emolienty to jedne z głównych składników większości masek i odżywek do włosów, dlatego przy regularnym stosowaniu tych kosmetyków łatwiej o ich nadmiar, niż niedobór w pielęgnacji.
➤ Niedobór emolientów rozpoznasz m.in. po matowości, szorstkości, puszeniu się i elektryzowaniu włosów. Mogą one być także łamliwe, niesforne i generalnie trudne do ułożenia.
➤ Nadmiar emolientów można dość łatwo poznać po nadmiernym obciążeniu włosów, strączkowaniu i szybkim przetłuszczaniu na całej długości.
Ważna uwaga! Jeśli masz problem z przetłuszczaniem się włosów jedynie przy skórze głowy, nie musi to oznaczać nadmiaru emolientów na całej długości. Pielęgnację warto podzielić na tę obejmującą skórę głowy i niższe partie włosów. W takim przypadku odżywki i maski emolientowe możesz nakładać na włosy od ucha w dół.
Humektanty
Substancje z tej grupy mają zdolności higroskopijne (wiążące wodę), dlatego charakteryzują się doskonałymi właściwościami nawilżającymi. Wnikają we włosy, zapobiegając przesuszeniu. Sprawiają, że włosy są błyszczące i sypkie.
Niedobór i nadmiar humektantów może być problematyczny w odróżnieniu, ponieważ zarówno w jednej, jak i drugiej sytuacji włosy mogą reagować elektryzowaniem lub brakiem blasku.
➤ Niedobór humektantów często objawia się obciążeniem i oklapnięciem. Włosy mogą stać się suche i szorstkie w dotyku.
➤ Z kolei nadmiar tej grupy składników prowadzi do plątania i puszenia się włosów. Wbrew pozorom, mogą one również sprawiać wrażenie suchych i "skrzypiących" przy dotyku.
Jak wybierać kosmetyki do włosów, by osiągnąć równowagę PEH?
Do osiągnięcia i utrzymania równowagi PEH potrzebujemy kosmetyków, które zawierają składniki ze wszystkich 3 grup. Najwięcej uwagi w kontekście PEH trzeba poświęcić na wybór odżywek i masek, ponieważ to właśnie one stanowią podstawę świadomej pielęgnacji włosów. Zawierają największą ilość składników aktywnych i trzymamy je na włosach dłużej, niż szampon.
Do wyboru mamy produkty ze wszystkich 3 grup: proteinowe, humektantowe i emolientowe.
Proteiny, emolienty i humektanty w kosmetykach - przykłady
→ Kosmetyki proteinowe rozpoznasz po takich składnikach, jak: keratyna (najczęściej jako Hydrolyzed Keratin), proteiny jedwabiu (Hydrolyzed Silk), alanina, arginina, kolagen, proteiny mleczne oraz proteiny roślinne (np. Oat, Rice, Soy, Wheat, Corn Protein).
→ W produktach emolientowych znajdziesz różnego rodzaju oleje (Oil), woski (Wax) i masła (Butter), a także alkohole tłuszczowe (najpopularniejsze: Cetearyl Alcohol, Mirystyl Alcohol, Stearyl Alcohol), silikony (np. Dimethicone, Amodimethicone), oleje mineralne, lanolinę i parafinę.
→ Kosmetyki humektantowe poznasz po takich składnikach, jak gliceryna, pantenol, niacynamid, alantoina, ekstrakt z aloesu, ekstrakt z alg, miód, mocznik.
Dobieraj kosmetyki do porowatości włosów!
Podstawą świadomej pielęgnacji jest znajomość preferencji i potrzeb włosów. A one w dużej mierze zależą właśnie od porowatości. Włosy można podzielić na nisko, średnio i wysokoporowate.
➤ Te o niskiej porowatości często opisuje się jako najmniej wymagające. Ich łuski są rozchylone w niewielkim stopniu, przez co kosmyki są naturalnie gładkie i błyszczące. Rzadko się puszą, natomiast często bywają oklapnięte i łatwo je przeciążyć. Przeważnie dobrze reagują na proteiny (zwłaszcza roślinne), które pomagają odbić włosy od nasady, nadać im objętości i jeszcze większego blasku. Jeśli masz włosy niskoporowate, uważaj by nie przesadzić z emolientami. Może to skutkować obciążeniem kosmyków i strączkowaniem. Ten typ włosów zazwyczaj lubi się z olejami małocząsteczkowymi, np. kokosowym.
➤ Z włosami średnioporowatymi można spotkać się najczęściej. Stopień rozchylenia łusek w tym przypadku jest średni, a ich wygląd w bardzo dużym stopniu zależy od pielęgnacji stosowanej w danym momencie. Gdy jest ona niewystarczająca, stają się przesuszone, mają tendencję do puszenia się i ciężko je okiełznać. Jeśli jednak dostają wszystkie potrzebne składniki pielęgnacyjne, odwdzięczają się blaskiem, miękkością i objętością. Dobrze reagują na proteiny, takie jak keratyna i jedwab oraz oleje o średnich cząsteczkach (np. oliwę z oliwek, olej z awokado). Jeśli masz włosy średnioporowate, uważaj by nie przesadzić z humektantami (zwłaszcza gliceryną), bo mogą powodować puszenie.
➤ Włosy wysokoporowate mają szeroko rozchylone łuski, przez co są szorstkie w dotyku, niesforne, suche i bardzo łatwo się puszą. Wysoka porowatość włosów może być wynikiem nieodpowiedniej pielęgnacji, częstego farbowania i rozjaśniania oraz stylizacji z użyciem wysokiej temperatury. Ten typ włosów świetnie reaguje na emolienty, zwłaszcza oleje wielkocząsteczkowe (np. olej konopny, z czarnuszki, nasion róży, czarnego bzu). Lubią też proteiny o dużych cząsteczkach, np. proteiny jedwabiu, mleczne i kolagen. W przypadku tego typu włosów dobrze sprawdzi się też siemię lniane. Pozostałe humektanty powinny być stosowane ostrożnie.
Świadoma pielęgnacja - testuj, obserwuj, reaguj!
Do osiągnięcia równowagi PEH prowadzi jedna droga - trzeba testować kosmetyki w różnych proporcjach i uważnie obserwować swoje włosy. Aby ułatwić sobie ten proces i się nie pogubić, warto prowadzić specjalny dziennik pielęgnacji. Możesz w nim zapisywać swoje obserwacje i planować, których produktów będziesz używać przez dany okres. Dzięki takiej świadomej pielęgnacji osiągnięcie równowagi PEH stanie się tylko kwestią czasu, a Ty będziesz z dumą obserwować, jak włosy stają się piękne, gęste i zdrowe!