Łojotokowe zapalenie skóry – jakie są objawy i jak się go pozbyć?

Łojotokowe zapalenie skóry występuje pod postacią łuszczącej się skóry głowy, twarzy, a także innych miejsc na ciele. Występuje najczęściej w okresie dojrzewania, chociaż ŁZS może pojawić się również u osób dorosłych oraz niemowląt.

Łojotokowe zapalenie skóry jest nawracającą, przewlekłą chorobą skóry. Powoduje je stan zapalny skóry, wywołujący nadmierne złuszczanie się naskórka. Skóra łojotokowa występuje u osób z nadczynnymi gruczołami łojowymi.

ŁZS kojarzone jest przede wszystkim z objawami dermatologicznymi, takimi jak wypryski czy tłusta skóra. Zaliczane jest do schorzeń przewlekłych, które są trudne do wyleczenia, szczególnie biorąc pod uwagę fakt, że mają tendencję do nawracania.

Przypadłość ta dotyka przede wszystkim osoby, u których występuje skóra tłusta, nazywana również łojotokową, gdzie nadczynność gruczołów łojowych przyczynia się do wzmożonej produkcji łoju. Powody powstawania ŁZS nie są do końca znane. O występowanie choroby obwinia się drożdżaki, czyli grzyby, które naturalnie bytują na skórze. Łojotokowe zapalenie skóry rozpoczyna stan zapalny, który doprowadza do nadmiernego złuszczania się naskórka.

Co to jest Łojotokowe Zapalenie Skóry?

Łojotokowe zapalenie skóry to choroba przewlekła, która często nawraca. Zmiany rumieniowo-złuszczające się pojawiają się najczęściej na twarzy, klatce piersiowej oraz skórze głowy.

ŁZS jest jedną z najczęściej występujących chorób skóry. Znacznie częściej dotyka mężczyzn, niż kobiety. Pojawia się u osób, które są genetycznie predysponowane, jednak nie jest ściśle warunkowana genetycznie.

Przyczyny powstawania Łojotokowego Zapalenia Skóry

Jako przyczynę powstawania łojotokowego zapalenia skóry podaje się wzmożoną pracę gruczołów łojowych, a także zmieniony skład łoju, który produkują.

Najprawdopodobniej choroba ta jest związana z zaburzeniami funkcjonowania układu odpornościowego, co potwierdzałoby fakt występowania jej objawów w szczególności u osób z obniżoną odpornością.

Do rozwoju ŁZS przyczyniają się również:

→ zaburzenia hormonalne,
→ nieodpowiednia higiena osobista,
→ całkowite unikanie ekspozycji na słońce,
→ nieprawidłowa dieta,
→ zanieczyszczenia powietrza,
→ stres.

Niektóre z chorób predysponują do wystąpienia łojotokowego zapalenia skóry. Są to:

→ choroby neurologiczne,
→ zaburzenia psychiczne,
→ alkoholizm,
→ HIV,
→ choroby nowotworowe układu oddechowego,
→ choroby nowotworowe układu pokarmowego.

Za pojawianie się stanów zapalnych odpowiadają drożdżaki, czyli grzyby, które naturalnie występują na ludzkiej skórze. W żaden sposób nie zagrażają one zdrowej osobie. Jednak u osób z łojotokowym zapaleniem skóry, grzyby te namnażają się w nieprawidłowy sposób, przyczyniając się do powstawania podrażnień skóry, które z kolei prowadzą do występowania stanów zapalnych.

Łojotokowe zapalenie skóry w okresie dojrzewania

Podczas trwania okresu dojrzewania wzrasta ilość gruczołów łojowych skóry, przez co produkcja sebum odbywa się ze zdwojoną siłą. Osiąga ona tak wysoki poziom, że skóra zaczyna reagować podrażnieniem, a włosy przerzedzeniem. Dzieje się tak nie tylko dlatego, że ilość łoju jest zdecydowanie większa, ale także dlatego, że jego skład jest inny – większa zawartość trójglicerydów oraz zmniejszona liczba kwasów tłuszczowych oraz estrów.

Wraz z wiekiem problem z ŁZS staje się mniejszy. Według dostępnych badań może ono wystąpić u osób po pięćdziesiątym roku życia. Na pojawienie się objawów łojotokowego zapalenia skóry narażeni są bardziej mężczyźni, wszystko przez działanie męskiego hormonu – testosteronu.

Objawy występowania Łojotokowego Zapalenia Skóry

Łojotokowe zapalenie skóry rozpoczyna nadmierna produkcja łoju. Skóra wygląda wówczas nieświeżo i „tłusto”, jest błyszcząca, co sprawia nieestetyczne wrażenie. W miejscach, gdzie licznie występują gruczoły łojowe mogą pojawić się rumieniowe plamy o nieregularnym kształcie, na których widoczne będzie nadmierne złuszczanie się naskórka. Nagromadzony w warstwie rogowej łój, nadaje mu nieestetyczny, żółty kolor. Niekiedy występują strupy.

Jeżeli pojawiający się stan zapalny jest nasilony, co zdarza się przede wszystkim w fałdach skórnych, mogą wystąpić czerwone zmiany wysiękowe. Zdarza się, że towarzyszy im uczucie pieczenia i świądu. Objawy te nasilają się zwłaszcza latem oraz podczas wysiłku fizycznego, kiedy skóra intensywnie się poci.

Łojotokowe zapalenie skóry pojawia się w miejscach, w których gruczoły łojowe występują licznie. Dlatego zazwyczaj są to:

➤ brwi i ich okolice,
➤ fałdy nosowo-policzkowe,
➤ zagłębienie brody,
➤ górna warga,
➤ środek czoła,
➤ policzki,
➤ owłosiona skóra głowy,
➤ granica między owłosioną a nieowłosioną skórą głowy,
➤ okolice uszu,
➤ plecy,
➤ uda,
➤ klatka piersiowa,
➤ okolica międzyłopatkowa,
➤ fałdy pachowe,
➤ zgięcia stawowe.

ŁZS ma charakter sezonowy. Nawroty obserwowane są przede wszystkim jesienią i zimą, a także wczesną wiosną. Jeżeli objawy nie są nasilone, mogą przypominać łupież.

Pierwsze zmiany zwiastujące łojotokowe zapalenie skóry, pojawiają się najczęściej na skórze głowy. Przetłuszczające się włosy, ich przerzedzenie i plątanie się może świadczyć właśnie o ŁZS. Następnie zmiany przemieszczają się na skórę nieowłosioną w pobliżu skóry owłosionej. Występują wzdłuż linii włosów na czole, a także w okolicy brwi i za uszami. Mogą lokalizować się również w fałdach nosowo-wargowych. ŁZS niekiedy występuje również na skórze wzdłuż kręgosłupa, czyli w tak zwanej rynnie łojotokowej, a także w pobliżu mostka. Zapalenie może dotyczyć powiek w okolicy rzęs.

Zdarzają się przypadki, gdy dolegliwości utrzymują się nawet kilka lat. Jedynie słabnąc i nasilając się okresowo. Diagnozowanie ŁZS nie zawsze jest łatwe, ponieważ objawy bywają łudząco podobne do grzybicy, łuszczycy czy łupieżu różowego, dlatego dermatolog dla pewności powinien zlecić specjalistyczne testy.

Samo leczenie łojotokowego zapalenia skóry w dużej mierze zależy od nasilenia objawów. Terapia ma je złagodzić poprzez zmniejszenie liczby drożdżaków występujących na skórze. Leczenie obejmuje stosowanie maści, kremów, płynów lub szamponów. Jeżeli objawy są zbyt rozległe może zostać zlecone ogólne leczenie farmakologiczne pod postacią doustnego antybiotyku.

Niewiele osób zdaje sobie sprawę z faktu, że łagodniejszą formą łojotokowego zapalenia skóry jest łupież. Samo jego pojawienie się, związane jest z występowaniem na skórze drożdżaków, dlatego też w szamponach przeciwłupieżowych znajdują się składniki przeciwgrzybiczne.

W przypadku niemowląt, łojotokowe zapalenie skóry rozpoczyna się już w okolicach 2-10 tygodnia życia. Występują wówczas tłuste, miękkie, strupy i łuski w kolorze żółto-szarym, które lokalizują się w okolicy owłosionej skóry głowy – choroba ta nazywana jest również ciemieniuchą. W bardziej zaawansowanych przypadkach zmiany obejmują tułów, skórę twarzy i kończyny.

Leczenie Łojotokowego Zapalenia Skóry

Łojotokowe zapalenie skóry powinno zostać zdiagnozowane u dermatologa, który dostosuje intensywność leczenia do indywidualnych potrzeb pacjenta. Wówczas szansa na wyleczenie ŁZS jest większa.

Po rozpoczętym leczeniu zazwyczaj szybko przychodzi poprawa, jednak po jego zakończeniu lub przerwaniu, objawy wracają. Dlatego osoby cierpiące na łojotokowe zapalenie skóry powinny liczyć się z wieloletnią walką z chorobą. 

Warto pamiętać, że łojotokowe zapalenie skóry może nasilić się pod wpływem niewłaściwej diety.

Łojotokowe Zapalenie Skóry, a Łuszczyca

Objawy łojotokowego zapalenia skóry bardzo często są mylone z objawami łuszczycy. Obie te choroby różnią się między sobą przede wszystkim umiejscowieniem. Łojotok zajmuje głównie okolice łojotokowe, co może doprowadzać do przerzedzania się włosów. Łuszczyca charakteryzuje się mniejszym wysiękiem, nie przyczynia się też do utraty włosów. Jeżeli zmiany są zbyt podobne i dermatolog nie ma pewności, co do rodzaju schorzenia, powinien zlecić badanie histologiczne, które jednoznacznie pozwoli określić rodzaj choroby skóry.

Podsumowanie

Łojotokowe zapalenie skóry jest schorzeniem, które najczęściej pojawia się w okresie dojrzewania. Może jednak wystąpić również u osób dorosłych, a także u niemowląt. ŁZS wymaga specjalistycznego leczenia, które może potrwać nawet kilka lat.